Tử viPHẦN III: TRẬN ĐỒ TƯ TƯỞNG 4 TẦNG THỐNG LĨNH TRUNG HOA KINH ĐIỂN CỦA TẬP CẬN BÌNH
(Vui lòng nghe nếu bạn không có nghiều thời gian để đọc)
Quay lại với văn hóa và lịch sử, chế độ cai trị Trung Quốc luôn tin vào một chân lý bất biến, đế quốc có thể sụp đổ, nhưng thiên mệnh thì không bao giờ lụi tàn. Hơn 5.000 năm lịch sử, Trung Quốc từng trải qua những thời kỳ huy hoàng rực rỡ, cũng từng rơi vào cảnh quần hùng cát cứ, chia 5 xẻ 7. Thế nhưng, dưới sức mạnh của niềm tin và thiên mệnh, họ vẫn trở nên hùng cường. Từ bàn tay sắt của Mao Trạch Đông, đến cuộc tái thiết thần kỳ giữa thời Đặng Tiểu Bình, và bây giờ, giấc mộng phục hưng ấy tiếp tục được nhào nặn dưới ý trí sắt đá của Tập Cận Bình, ông không chỉ bước đi trên một con đường hoàn toàn mới, mà khéo néo góp nhặt từng mảnh vụn rời rạc của chủ nghĩa Mao, di sản cải cách của Đặng Tiểu Bình, và cả những nét mờ nhạt dưới thời Hồ Cẩm Đào để dệt nên một đại lý tưởng Trung Hoa. Một chính thể quyền lực gồm những nước cờ thống xoáy cho cuộc đại phục hưng dân tộc. Ông đã tạo lên một Trấn phong cửu trụ, không chỉ là nền móng chính trị, mà còn là khung xương chống đỡ cho giấc mộng Trung Hoa.
Lý tưởng ấy là sự giao thoa giữa cổ và kim. Một mặt, phục dựng tinh thần kỳ cương của Nho, Pháp, Đạo từ thời đại quân chủ. Mặt khác thì trang bị quyền lực bằng những công cụ của kỷ nguyên số. Từ Big Data, trí tuệ nhân tạo đến hệ thống chấm điểm công dân, đã dựng lên một bộ máy kiểm soát chưa từng có trong lịch sử Trung Hoa. Được chia thành 4 tầng, từ đạo trị, tư tưởng, kinh tế cho tới binh quyền uy lực, và đó cũng là 4 chìa khóa trong trận đồ quyền lực trong thế kỷ 21 được mã hóa với cái tên tư tưởng Tập Cận Bình.
TƯ TƯỞNG 4 TẦNG – 4 CHÌA KHÓA MỞ VÀO CÁNH CỬA GIẤC MỘNG TRUNG HOA: ĐẠO TRỊ => TƯ TƯỞNG => KINH TẾ => BINH UY
Chìa khóa tầng 1: Đạo trị, quyền trị tối thượng, Đảng Cộng sản Trung Quốc là quốc thể, ý chí là luật pháp.
Trong mọi thể chế, điều tối kỵ không phải là kẻ địch từ bên ngoài, mà là sự phân tán từ bên trong. Một long thể, mà khí không tụ, mạch không niền, trụ không vững, thì dù kho lương còn đầy, binh pháp còn hay, cũng sớm muộn sụp đổ.
Tập Cận Bình đã thấu suốt nguyên lý đó, ông tái kiến thiết đế chế từ lõi bằng một tầng quyền lực chính trị không chia rẽ, không tranh luận, không phân quyền, mà gom tất cả về một tầng là Đảng Cộng sản Trung Quốc.
Sự lãnh đạo toàn diện của Đảng Cộng sản Trung Quốc, câu nói tưởng như khẩu hiệu đó là mệnh lệnh then chốt để mở đầu cho toàn bộ kiến trúc quyền lực mà ông Tập đúc kết. Trong bản thiết kế mới này, Đảng Cộng sản Trung Quốc là trung tâm thần kinh của quốc gia, nơi mọi phản xạ chính sách, mọi hành vi nhà nước được điều tiết. Hệ thống ủy ban chỉ đạo mọc lên như những đài chấn giữ linh khí của quốc gia.
Đó là Ủy ban An ninh quốc gia, Ủy ban Cải cách toàn diện, Ủy ban Kiểm soát không gian mạng, Ủy ban Pháp trị Trung ương, v.v. Tất cả đều là các cơ quan do Đảng Cộng sản Trung Quốc trực tiếp đứng đầu chỉ đạo. Trong mô hình này, quyền lực không còn bị chia nhỏ giữa các cơ quan, mà được gom về một bối, một thiết chế siêu đảng quyền được hình thành, bao trùm và điều khiển toàn bộ hệ thống hành chính nhà nước, vượt lên trên cả bộ máy chính phủ thông thường. Năm 2018, Trung Quốc chính thức sửa hiến pháp, giới hạn nhiệm kỳ bị gạch bỏ, và từ giây phút ấy, Tập Cận Bình không còn là lãnh đạo kế nhiệm, mà là một người định mệnh. Sự lên ngôi quyền lực tuyệt đối của Tập, chính là minh chứng cho sức mạnh tối cao của Đảng Cộng sản Trung Quốc. Đảng Cộng sản Trung Quốc có thể đứng trên mọi thiết chế, nhưng để làm được điều đó mà không vấp phải khủng hoảng về tính chính danh, thì họ cần một vỏ bọc hợp pháp hóa, một thứ khiến quyền lực tuyệt đối trở nên hợp lý trước công chúng và quốc tế. Đó chính là vai trò của pháp luật.
Thế nhưng trong mô hình Trung Quốc, pháp luật không phải là nơi kiểm soát quyền lực, mà là một công cụ để phục vụ quyền lực. Đảng Cộng sản Trung Quốc dùng pháp luật như một công cụ để cai trị. Hệ thống pháp luật trở thành thanh kiếm mà lưỡi kiếm ấy không chỉ vung theo hướng quyền lực, mà còn là một công cụ để phục tùng quyền lực của Đảng chỉ định.
Pháp trị kiểu Trung Quốc không phải là luật pháp đứng trên quyền lực, mà là nơi luật pháp nằm dưới quyền lực, đóng vai trò hợp thức hóa cho những quyết định chính trị được định đoạt từ trước. Hồng Kông là một minh chứng rõ ràng, dù từng được cam kết là sẽ duy trì một quốc gia hai chế độ. Thế nhưng sự kiện ban hành luật an ninh quốc gia năm 2020 đã khiến toàn bộ hệ thống pháp lý địa phương thay đổi căn bản. Theo luật này, bất kỳ ai bị cáo buộc vi phạm, có thể sẽ bị bắt giữ, dẫn độ sang Trung Quốc đại lục và xét xử theo luật của đại lục, ngay cả khi người đó mang quốc tịch nước ngoài. Những tội danh như kích động lật đổ chính quyền hay gây dối trật tự xã hội được diễn giải rất rộng, khiến nhiều người lo ngại rằng luật này không nhằm bảo vệ an ninh, mà nhằm bịt miệng những tiếng nói bất đồng và bóp nghẹt quyền tự do cá nhân. Tuy nhiên, để duy trì một đế chế toàn trị mà không vấp phải phản kháng đồng loạt, thì một điều kiện nữa cần đó là kiểm soát toàn diện truyền thông và tư tưởng.
Và đó là lý do vì sao mà tầng chính trị của Tập không dừng lại ở thế chế, không dừng lại ở pháp trị, mà đi thẳng vào vùng lõi, là tư tưởng, truyền thông, giáo dục và nhận thức. Truyền thông trong giấc mộng Trung Hoa không còn là công cụ mà là tâm pháp tuyên truyền. Không có bài báo nào được xuất bản nếu không được kiểm duyệt. Không có diễn đàn mạng xã hội nào sống sót nếu không tích hợp công cụ lọc nội dung. Không có một clip, một bản tin nóng, một luận điểm cá nhân nào tồn tại được nếu trái ngược với chủ thuyết tư tưởng của Đảng Cộng sản Trung Quốc.
Great Firewall, tường lửa vĩ đại là một đạo đài công nghệ chấn giữ biên cương thông tin. Google, Facebook, Twitter và cả Wikipedia đều bị chặn. Trong nội địa thì Weibo, WeChat, Douyin đều kiểm duyệt chặt chẽ. Những nội dung lệch chuẩn, sẽ bị gỡ tự động bởi AI. Sau đó, bị bóc nghẹt triệt để, bằng các đơn vị giám sát con người, tốc trực 24/7. Những từ khóa như Thiên An Môn, Hồng Kông Độc Lập, Tân Cương đều sẽ bị xóa không chỉ khỏi Internet mà tập chí còn khỏi ký ức được phép công khai. Trung Quốc thiết lập hệ thống chấm điểm tiến nhiệm công dân. Ai nói lệch, nghĩ lệch, hành vi lạ đều sẽ bị tính điểm. Một cú click chuột nhạy cảm có thể khiến bạn bị từ chối visa. Chặn việc con bạn học đại học, không được mua vé máy bay. Không ai bị trừng phạt công khai. Nhưng tất cả đều bị chói bằng cơ chế vô hình.
Từ năm 2021, tư tưởng Tập Cận Bình được đưa vào sách giáo khoa tiểu học bắt đầu từ lớp 1. Truyền hình Trung ương thì phát sóng bài giảng chính trị như thời sự. Thậm chí ngành giải trí, nơi từng là vùng sám vô Chính phủ cũng đã bị thanh lọc tư tưởng. Nghệ sĩ phát ngôn lệch chuẩn sẽ bị cấm sóng. KOL Streamer muốn tồn tại được thì phải thi chứng chỉ chính trị cơ bản. Showbiz không còn là sân chơi, mà là một công cụ định hướng cảm xúc đại chúng.
Giáo dục không còn trung lập, mà trở thành con đường nhuộm hồn thế hệ. Đưa tư tưởng Tập Cận Bình vào sách giáo khoa tiểu học như một chân lý không thể tranh cãi. Thậm chí cả thuật toán, vốn từng là sản phẩm kỹ thuật thuần túy cũng được dùng để điều hướng dư luận. Khoanh vùng chân lý được phép chia sẻ và bóp dần mọi tiếng nói không nằm trong biên chế kiểm soát.
Đảng kiểm soát thể chế, pháp luật thì hợp pháp hóa sự kiểm soát, và truyền thông tư tưởng, được giữ cho sự kiểm soát ấy trở thành một thói quen, một mặc định, một bản năng phục tùng. Ba yếu tố này, không đứng riêng lẻ mà chúng đan xen mắt lưới vào nhau, như ba vòng ấn của một đạo phủ chấn quốc.
Chìa khóa tầng 2: Thể trị, hệ giá trị phong ấn, lá trắn tư tưởng
Mọi đế chế thì cần một niềm tin tuyệt đối đủ lớn để chính danh cho sự tồn tại của nó. Nếu tầng chính trị là bàn tay siết chặt bộ máy, thì tầng ý thức hệ chính là lớp da bọc xương quyền lực.
Chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc thời đại mới, là lớp vỏ được rèn lại, từ những tàng tích của Mao, những cải cách thực dụng của Đặng, và bóng hình xám xịt của mô hình Xô Viết cũ. Trong đó, thì dân chủ không phải là bỏ phiếu chọn người mà là người được chọn từ quốc gia, để đảm bảo không dối loạn. Tự do không phải là quyền phát ngôn không giới hạn, mà là được sống trong một xã hội không có biểu tình, không có khủng bố, không có bất ổn.
Ổn định, phát triển, kiểm soát được xem là ba chân kiềng tạo nên nền tảng của mô hình này. Dân không cần quyền, chỉ cần cơm no, nhà sạch và im lặng đúng lúc. Ông Tập tô hồng chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc bằng cách tô đen mô hình dân chủ phương Tây bằng cả chiến dịch truyền thông quy mô chưa từng có.
Truyền thông nhà nước được lệnh không ngừng phát lại hình ảnh hỗn loạn tại Mỹ, biểu tình xã hội, dân quyền, mạng sống của người da màu cũng đáng giá, tấn công Điện Capitol, các nạn nhân trong đại dịch Covid-19… Những hình ảnh này, được dựng thành phim tài liệu, thành những video clip ngắn, thành khẩu hiệu trường học, như một thứ mẫu vật dân chủ thất bại để đối chiếu với thành công theo kiểu Trung Hoa.
Với sách trắng China Democracy That Works 2021, được ban hành bởi Quốc vụ viện, thì dân chủ phương Tây, tam quyền phân lập và bầu cử đa đảng đã bị gọi đích danh là một dạng độc dược, được bọc đường nhân quyền, gieo rắc hỗn loạn và xé nát các quốc gia từ bên trong. Viện Khổng Tử, báo chí tiếng Anh gọi Mỹ là đạo đức giả, NATO là tàng dư chiến tranh lạnh, dân chủ phương Tây là vỏ bọc can thiệp nội bộ.
Thế nhưng, một đế chế thì không thể chỉ dựa vào lời nói mà cần có cả danh giới. Và đó là lúc, mà trụ thứ hai của tầng ý thức hệ hiện hình, là chủ quyền tuyệt đối không quan nhượng. Trong mắt của Trung Quốc, lãnh thổ không phải là bản đồ mà là biểu tượng sinh tồn. Đài Loan không chỉ là một hòn đảo, mà là mảnh ghép cuối cùng của đại nghiệp thống nhất. Số lần xâm nhập của Bắc Kinh vào vùng nhận dạng phòng không ADZ đã tăng theo từng quý. Tập trận đổ bộ, mô phỏng chiếm đảo được tổ chức sát đường trung tuyến. Các quốc gia công nhận Đài Loan bị cắt quan hệ. Các tập đoàn như HM, Gap, Delta Air Line bị trừng phạt nếu dám gọi Đài Loan là một quốc gia. Còn với Hồng Kông, đây không còn chỉ là một trung tâm tài chính, mà còn là khu vực chiến lược cần đảm bảo sự ổn định. Luật An ninh Quốc gia năm 2020 được áp dụng nhằm tăng cường quyền kiểm soát an ninh và trật tự, kéo theo sự thay đổi lớn trong truyền thông, giáo dục và các hoạt động dân sự.
Nhiều hãng tin độc lập ngừng hoạt động, các nhà sản xuất bị bắt, sách giáo khoa và nội dung giảng dạy được điều chỉnh theo định hướng mới. Trong chiến lược bảo vệ chủ quyền, Bắc Kinh kết hợp cả tuyên truyền nội địa với hiện diện quân sự. Những thông điệp lịch sử được nhấn mạnh. Trong khi lực lượng hải quân, cảnh sát biển và không quân thì luôn duy trì trạng thái sẵn sàng cho các thách thức liên quan tới lợi ích quốc gia. Tầng ý thức hệ này, không sinh ra để khiến thế giới thấu hiểu, mà để khiến cho người dân không còn khả năng nghĩ khác. Một khi hệ giá trị được định vị, chủ quyền được thần thánh hóa, thì toàn bộ giấc mộng Trung Hoa sẽ không cần ai chứng thực. Nó tự tuyên bố chính danh bằng chính sự tồn tại của nó.
Chìa khóa tầng 3: Kinh mạch, kinh tế phồn thịnh
Muốn quyền lực bền vững, tư tưởng phải có nền vật chất. Và đó chính là lý do vì sao giữa muôn vàn trận địa chính trị, Tập Cận Bình luôn tâm niệm phát triển là ưu tiên hàng đầu, cải cách sâu rộng, và đó là lý do sáng kiến “Vành đai và con đường” – chiến lược toàn cầu của Trung Quốc trong thế kỷ XXI được hình thành ngay khi Ông Tập lên ngôi. Hai thâm ý đầu tiên của sáng kiến “Vành đai và con đường” là “con đường tơ lụa” trên bộ và “con đường tơ lụa” trên biển, bắt nguồn trong lịch sử, kết nối Trung Quốc với các nước Đông Á, Trung Á, Trung Đông, Đông Phi và châu Âu. Dọc theo hành lang này, một loạt các dự án cơ sở hạ tầng được thiết lập bao gồm đường ống dẫn dầu, đường bộ, đường sắt và cảng biển, cùng với đó là các khoản đầu tư công nghiệp được tạo điều kiện thuận lợi. Tham vọng của Trung Quốc là phát triển và hoàn thiện các tuyến đường sắt, đường bộ cùng hệ thống cảng biển, từ đó tạo ra một “vành đai” nối Trung Quốc với các trọng điểm kinh tế Đông Á, Tây Á, Nam Á, châu Âu, châu Phi và châu Mỹ; tạo cơ hội kết nối Trung Quốc về hạ tầng và thương mại với các nền kinh tế (chiếm khoảng 40% GDP và 60% dân số thế giới).
Thâm ý thứ ba của sáng kiến “Vành đai và con đường” là “Con đường tơ lụa kỹ thuật số”, trong đó đưa ra việc lắp đặt tuyến cáp quang dưới biển cung cấp đường truyền internet ngắn nhất giữa các quốc gia châu Á – châu Âu và châu Phi, đồng thời cung cấp “cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin tiên tiến cho các quốc gia tham gia “Vành đai và con đường”, bao gồm mạng băng thông rộng, trung tâm thương mại điện tử và thành phố thông minh”.
Tham vọng của Trung Quốc đối với “Vành đai và con đường” là tập trung vào “năm kết nối và ba cộng đồng” (năm kết nối gồm kết nối về cơ sở hạ tầng, thương mại, tài chính, lòng dân và chính sách, ba cộng đồng gồm cộng đồng cùng quan tâm, cùng định mệnh và cùng trách nhiệm). Để làm được điều này, “con đường tơ lụa kỹ thuật số” là cách cải thiện kết nối khu vực và quốc tế về hạ tầng, thương mại, tài chính và “trái tim của người dân”.
Theo một báo cáo của Văn phòng Kiểm toán Chính phủ Mỹ (GAO), giai đoạn 2013-2021, Trung Quốc đã cho vay 679 tỷ USD dành cho các dự án hạ tầng toàn cầu như cao tốc, nhà máy điện và viễn thông, trong khi đó, Mỹ chỉ cung cấp 76 tỷ USD cho các dự án tương tự. Trung Quốc đặt mục tiêu đầu tư 15 nghìn tỷ nhân dân tệ (khoảng 2,22 nghìn tỷ USD) vào cơ sở hạ tầng mới trong giai đoạn Kế hoạch 5 năm lần thứ 14 (2021-2025). Những đại dự án hạ tầng thúc đẩy kinh tế Trung Quốc có thể kể đến như: đại dự án Nam Thủy Bắc Điều, hệ thống vận chuyển nước lớn nhất thế giới nối 4 sông chính là Trường Giang (Dương Tử), Hoàng Hà, Hải Hà và sông Hoài, đưa nước từ miền nam lên miền bắc Trung Quốc. Dự án có chi phí ước tính 62 tỷ USD; Siêu đường hầm Yinjiangbuhan , dẫn nước từ đập Tam Hiệp tới sông Hán Thụy, phụ lưu chính của Trường Giang, sau đó chảy tới phương bắc, vươn tới Bắc Kinh thông qua nhánh giữa của Nam Thủy Bắc Điều. Đây sẽ là đường hầm dẫn nước dài nhất thế giới, với tổng vốn đầu tư 8,2 tỷ USD.
Chính phủ Trung Quốc coi năng lượng xanh và năng lượng tái tạo là trọng tâm trong mục tiêu trung hòa carbon năm 2060. Bắc Kinh đã công bố loạt dự án năng lượng gió và năng lượng mặt trời mới ở các khu vực phía bắc. Tại tỉnh Liêu Ninh ở đông bắc, 6 dự án năng lượng tái tạo quy mô lớn, với tổng vốn đầu tư hơn 82 tỷ USD, gồm năng lượng gió, mặt trời và hạt nhân. Dự án có công suất phát điện dự kiến 60 GW. Tập đoàn Đường sắt Trung Quốc thông báo khởi công đoạn quan trọng trong dự án đường sắt cao tốc Bắc Kinh – Hùng An – Thương Khâu dài 552 km, đánh dấu sự phát triển của tân khu Hùng An, nơi Chủ tịch Tập Cận Bình kỳ vọng trở thành “đô thị trong mơ” mới của đất nước. Tổng cộng 25 dự án đường sắt đang được tiến hành, dự kiến tăng chiều dài đường sắt của Trung Quốc thêm 5.300 km. Quốc gia này đặt mục tiêu sở hữu khoảng 200.000 km đường sắt vào năm 2035. Trung Quốc hiện có hơn 40.000 km đường sắt cao tốc, hơn gấp đôi so với phần còn lại của thế giới.
Tăng trưởng trong tay Tập Cận Bình, không còn là mục tiêu kinh tế, mà là thứ căn cước chính trị, là hơi thở của chế độ, là vết mực son, ghi nhận sự chính danh của toàn bộ mô hình do Đảng Cộng sản Trung Quốc cai trị. Và muốn như vậy, thì nền kinh tế không thể mãi là chiếc áo công sở rẻ tiền, mà thế giới khoác lên vai Trung Quốc được. Tập Cận Bình lặng lẽ cởi bỏ lớp áo cũ đó, thay bằng tấm chiến bào mới
Đó là: Công nghệ cao – Đô thị hóa tốc độ cao – Nội địa hóa chuỗi cung ứng
Trận địa đầu tiên, được dựng lên mang tên Made in China 2025. Đây không phải là một khẩu hiệu công nghiệp, mà là một chiếu chỉ tái lập thế thượng phong công nghệ. Trong 10 lĩnh vực được gọi tên, thì không có thứ gì là vô thưởng vô phạt. Từ Bigdata, AI, chip bán dẫn, robot tự động, thiết bị hàng không vũ trụ, y tế công nghệ cao, cho tới năng lượng tái tạo. Tất cả đều là huyết mạch chiến lược của thế kỷ 21.
Trong đó thì SMIC, Tập đoàn Chế tạo Bán dẫn Quốc gia, được bơm vốn hơn 20 tỷ đô la, không phải chỉ để sản xuất, mà để xé dào phong tỏa, để đối đầu trực diện với những cường quốc bán dẫn, như TSMC của Đài Loan, Samsung của Hàn Quốc.
Con CHIP không còn là linh kiện, mà là biểu tượng quốc thể, nơi mà Trung Quốc không chấp nhận điểm nghẽn ở nút cổ trai công nghệ nữa. Tập không chỉ trị quốc bằng tư tưởng hay quyền lực, mà còn bằng bê tông, dây cáp và vệ tinh.
Dưới thời của ông, khái niệm tân đô thị hóa không đơn thuần là mở rộng thành phố, mà là kiến tạo lại toàn bộ không gian sống theo hình mẫu kiểm soát hiện tại.
Trường An, thành phố vệ tinh của tỉnh Hà Bắc, chính là mảnh ghép đầu tiên được đặt xuống bàn cờ đó. Trường An không chỉ là nơi được chọn làm kinh đô trong hơn 1.000 năm, không phải vì long mạch là yếu tố quan trọng khiến nhiều triều đại chọn làm đại kinh đô, cũng không phải là 1 kinh đô được xây dựng như một nơi để ở, mà như một thủ đô phụ thông minh, nơi từng dòng người, từng luồng xe, từng luồng dữ liệu đều được thu thập và điều phối qua trí tuệ nhân tạo. Mỗi chiếc camera là một con mắt, một cổng thu phí là một điểm chốt, và toàn bộ mạng lưới giao thông, y tế, hành chính đều được kết nối như mạng thần kinh trung ương của một thực thể khổng lồ.
Mở cửa có kiểm soát, đây không phải là khẩu hiệu, mà là một cơ chế sinh tồn. Dòng vốn được chọn lọc, dòng thông tin bị định tuyến, dòng nhân lực được lập trình tương tưởng. Trong cơ chế mở mà khóa, giao mà giám, một kiểu toàn cầu hóa ngược sẽ được hình thành, đó là thế giới cần Trung Quốc, nhưng Trung Quốc sẽ không cần chia sẻ linh hồn của mình cho bất kỳ ai.
Nếu như trước đây, Đặng Tiểu Bình mở cửa để cứu nền kinh tế đang suy kiệt, thì hiện tại, Tập mở cửa để bảo vệ một trật tự kinh tế, đã ổn định và kiểm soát bất kỳ một yếu tố nào có khả năng làm xói mòn cấu trúc đó.
Nếu Đặng Tiểu Bình trao sân chơi cho tư nhân, để kích thích đổi mới, thì Tập Cận Bình dựng lại đường danh giới, giữa được phép làm giàu, và không được phép vượt quyền chính trị.
Năm 2020, tập đoàn Alibaba bị phạt 2,8 tỷ đô la. Jack Ma thì biến mất khỏi công chúng sau bài phát biểu chỉ trích hệ tống tài chính của Trung Quốc. Ant Group dự kiến IPO lớn nhất thế giới bị hoãn vô thời hạn. Didi thì bị gỡ khỏi App Store chỉ 3 ngày sau khi IPO tại Mỹ vì vi phép an ninh dữ liệu. Tập đoàn giáo dục tư nhân, từng tăng trưởng mạnh nhờ thị trường tự do, bị buộc phải chuyển đổi sang mô hình phi lợi nhuận khiến hàng ngàn công ty sụp đổ chỉ trong một đêm.
Tầng phát triển ấy, trong đại kiến trúc Tập Cận Bình chính là lòng cốt vật chất để chống đỡ toàn bộ trận đồ chính trị ý thức hệ.
Không có tốc độ tăng trưởng, Đảng mất lý do để tiếp tục cầm quyền.
Không có thành tựu hạ tầng công nghệ, chế độ sẽ mất đi một niềm tin cốt lõi. Và vì vậy, từng mét cao ốc, từng khu công nghiệp, từng thành phố thông minh mọc lên không chỉ là sự đổi mới mà là trận pháp sinh mệnh giữ cho thân thể của Trung Quốc luôn vững trên đất cứng.
Chìa khóa tầng 4: Binh uy chấn địa – Quân đội là lưỡi kiếm – Ngoại giao là bàn cờ.
Việc xây dựng một cường quốc quân sự hiện đại không còn là một lựa chọn nữa mà là một tuyên ngôn của một đế chế đang bước vào thời kỳ hậu phòng thủ.
Trung Quốc sẽ không còn phòng thủ nữa, họ đang đòi lại phần tiếng nói trong trật tự toàn cầu bằng chính âm thanh sắt thép của quân giải phóng Trung Quốc. Trong kỷ nguyên mới này, quân đội Trung Quốc không còn là một đội quân cách mạng mà là một lực lượng tấn công trong kỷ nguyên số.
Dưới thời Tập Cận Bình, quân đội Trung Quốc được đập đi xây lại như một binh chủng đa tầng vừa có xương thép của tên lửa siêu thanh, mắt thần của hệ thống không gian, vừa có tay tàng hình trong chiến tranh mạng, có trí tuệ nhân tạo và các đơn vị tác chiến phi tuyến.
Theo báo cáo của Lầu 5 Góc năm 2023, Bắc Kinh đang dẫn đầu toàn cầu trong cuộc đua AI quân sự. Tổ định hướng tên lửa, drone không người lái, phân tích thời gian thực chiến trên chiến trường đến mô phỏng tác chiến bằng tuật toán, tốc độ và độ chính xác không còn đến từ sĩ quan chỉ huy mà là từ vi xử lý đặt trong hỏa lực.
Trong tay họ là DF-ZF Đông Phong, loại tên lửa siêu thanh với tốc độ Max 10 được ví như mũi giáo xuyên thủng mọi lá chắn mà Mỹ và NATO từng dựng lên. Nó không cần tuyên chiến, nó chỉ cần xuất hiện và các thế lực khác sẽ buộc phải tính toán lại toàn bộ lý thuyết phòng thủ của họ. Để điều phối được toàn bộ hệ thống hiện đại này, Tập Cập Bình đã thành lập lực lượng hỗ trợ chiến lược SSF, một nhánh hoàn toàn mới trong quân đội Trung Quốc từ năm 2015.
Họ không mang súng, thế nhưng cầm quyền điều khiển điện tử, không gian và dữ liệu. Đây không còn là một đơn vị nữa, mà là trung tâm thần kinh chiến tranh toàn phổ, chuyên phụ trách chiến tranh mạng, điện tử, kiểm soát vệ tinh và truyền thông toàn cầu. Tất cả các hoạt động này, đều nằm dưới mái vòm định vị mang tên Beidou, hệ thống vệ tinh được Trung Quốc dựng lên như một đối trọng với GPS của Mỹ.
Tới năm 2023, Beidou đã phủ sóng 100% toàn cầu và trở thành cơ sở hạ tầng không gian độc lập, phục vụ cho định vị quân sự, dẫn đường tên lửa, điều khiển drone, giám sát chiến trường và cả tác chiến AI. Đó không phải chỉ là vệ tinh, mà là long mạch kỹ thuật số của một đế chế hiện đại. Khi vỏ giáp là quân sự, thì linh hồn là đại nghiệp.
Trong bản thiết kế quyền lực của Tập Cận Bình, Trung Quốc mộng phục hưng dân tộc vĩ đại, là kim chỉ nam chiến lược được phân mốc, định kỳ, lên bản vẽ, và đo lường như một công cụ chính trị quy mô thế kỷ. Giấc mộng ấy không được mơ, mà được hoạch định. Mỗi mốc năm, không đơn thuần là ký ức quốc gia, mà là pháp mệnh, vận mệnh, là trụ đỡ cho một đại đồ phục hưng, nơi từng nhát chạm của thời gian đều nhằm vào những lớp yếu nhất của trật tự phương Tây.
Năm 2020, xóa đói nghèo toàn diện không phải để ban hành lòng trắc ẩn, mà để chứng minh rằng trong một cơ chế kiểm soát chặt chẽ, vẫn có thể tạo ra những kỳ tích nhân đạo, điều mà dân chủ tự do chỉ dám mơ. Một tỷ người thoát nghèo không nhờ tự do cá nhân, mà nhờ kỷ luật tập thể và giám sát dữ liệu.
Năm 2035, hiện đại hóa toàn diện quân đội, không để phô trương sức mạnh, mà để xây dựng một quân đội Trung Quốc như hệ thần kinh số quốc gia.
Quân đội ấy không hành quân bằng chân, mà di chuyển bằng vệ tinh, không chiến đấu đơn thuần bằng súng, mà tấn công bằng thuật toán, không đóng trại ở biên cương, mà cư ngụ trong không giặt mạng. Một con kim long khổng lồ, thân cuốn quanh đạn lục, đầu thì đã vươn tới tận vành đai Thái Bình Dương.
Năm 2049, sẽ trở thành trung tâm quyền lực toàn cầu, không phải để thắp nến mừng quốc khánh, mà để khai sinh một thế giới mới, nơi luật chơi không còn viết bằng tiếng Anh, mà được mã hóa bằng hệ thống điều hành Hoa ngữ.
Trên con đường đó, Bắc Kinh đang âm thầm dựng lên những định chế mới, mang giáng hình tài chính, hội nhập và ảnh hưởng đối trọng lại với Mỹ, kẻ thù sống còn trên bàn cầu thế giới. AIIB, Ngân hàng Đầu tư Hạ Tầng Châu Á, là đối trọng với IMF. SCO, Tổ chức Hợp tác Tượng Hải, là một phiên bản khác của NATO, thế nhưng không mang theo xe tăng, mà mang theo những cam kết địa chính trị theo kiểu phương Đông.
BRICs Cộng sẽ không còn là một liên minh kinh tế đang phát triển, mà là mầm mống định hình lại nhóm G7, nơi các quốc gia phương Nam tìm thấy một lối đi không cần cúi đầu trước đồng Đô La Mỹ, hay một nghị trình dân chủ giả hiệu. Trung Quốc không cần phá hủy IMF hay WTO, họ chỉ cần khiến chúng trở nên thừa thãi, vô nghĩa giữa một mạng lưới định chế mới, đang mở rộng ra từng cảng biển, từng hạ tầng số, từng khoảng bay chiến lược trải khắp Châu Á, Châu Phi và Mỹ La tinh.
Tập Cận Bình không chỉ cai trị Trung Quốc, mà ông còn tái thiết nó như một đại trận đồ, tầng chính trị sẽ siết quyền tuyệt đối, tầng tư tưởng chấn giữ niềm tin độc đạo, tầng phát triển dựng nên nền tảng vật chất chống đỡ, còn tầng quốc phòng đối ngoại sẽ vươn tay chạm vào mạch trật tự toàn cầu. Tứ tầng, cửu trụ, một kết giới khổng lồ, bao bọc Trung Quốc mộng (Giấc mộng Trung Hoa), dẫn thẳng tới cột mốc 2049, tròn một thế kỷ lập quốc. Thế nhưng giấc mộng ấy, liệu sẽ giúp Trung Quốc hóa rồng, hay chỉ là một hình nhân quyền lực, được diệt bằng kỷ luật sắt, thuật toán kiểm soát và niềm tin rằng trật tự có thể thay thế tự do vĩnh viễn.
